Een woning kopen

Hoe kies je een geschikte koopwoning?

Een belangrijke overweging wanneer je een woning gaat kopen is natuurlijk de prijs die je zal moeten betalen.

Het lijkt evident dat hoe kleiner de woning, hoe goedkoper die is. Dit is vaak zo maar zeker niet altijd! Er zijn immers nog heel wat andere zaken die ook een rol spelen in de prijs.

Houd rekening met deze zaken, die de prijs van de woning beïnvloeden:

• De grootte van de woning, het aantal kamers. 
• De toestand van de woning: is de woning goed onderhouden?
• De ouderdom van de woning: hoe ouder, hoe meer herstellingen er misschien moeten gebeuren.
• De ligging van de woning: in de stad, dichtbij een station, dichtbij de autostrade, in een mooie buurt ...

Het is altijd goed om eerst even rond te kijken en prijzen te vergelijken van woningen in dezelfde buurt vooraleer je overgaat tot het kopen van een woning.

Een koopprijs naar jouw budget

Wie een woning koopt moet aan de verkoper een zeer grote som geld betalen. Bijna iedereen moet voor de aankoop van een woning bij de bank geld lenen. Deze lening voor het aankopen van een woning wordt 'hypothecair krediet' genoemd. De bank zal, in jouw plaats, de prijs betalen aan de verkoper van de woning. Jij moet deze som aan de bank terug betalen door gedurende een aantal jaren lang, elke maand een afgesproken bedrag aan de bank te storten. De meeste van deze leningen lopen tussen de 10 en 30 jaar. Je zal uiteraard een flinke som intresten betalen aan de bank omdat zij jou dit geld lenen.

Vooraleer je een woning koopt, is het belangrijk om te weten of je in aanmerking komt voor een hypothecaire lening en hoeveel je kan lenen. Pas dan weet je welk budget je hebt om je woning te kopen, bouwen en/of te verbouwen.

Dit bedrag is afhankelijk van jouw inkomsten en jouw gezinssituatie. Vergelijk verschillende banken. Je kan eerst langs gaan bij je eigen bank en dan ook bij een aantal andere. Je zal zien dat de ene bank duurder is dan de andere. Probeer het laagste tarief te krijgen. Alle banken willen je graag als klant, dus probeer zeker te onderhandelen!

Veel banken proberen jou hun laagste tarief aan te bieden als je ook andere producten bij hen neemt, zoals je schuldsaldoverzekering, je zichtrekening, je woonverzekeringen en dergelijke meer. Je kan zelf kiezen of je hier op ingaat, wees voorbereid dat sommige banken zo te werk gaan.

Kijk ten slotte ook na of je in aanmerking komt voor een 'sociale lening', die minder duur zijn. Deze leningen worden aangeboden door het Vlaams Woningfonds en door de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen (VMSW). Sinds 1 januari 2014 gelden identiek dezelfde voorwaarden bij deze 2 instellingen. 

Op wikifin.be vind je een handige checklist om een woning naar jouw budget te vinden. 

Teken niet zomaar een verkoopovereenkomst!

Als je een woning koopt, dan raadpleeg je best een notaris of iemand die kennis van zaken heeft. Hij of zij kan jou dan alles uitleggen en de documenten nalezen die je ondertekent. Het is belangrijk dat je nergens je handtekening zet op documenten die je niet goed begrijpt. Het gaat hier immers over grote bedragen.

De aankoop van een woning gebeurt in 2 fases:

• Eerst wordt een 'compromis' ondertekend. Dit is het contract tussen de verkoper en koper. Onderteken dit contract nooit zonder een notaris of iemand met kennis van zaken te raadplegen! 
• Vervolgens wordt dat contract omgezet in een 'notariële akte' door de notaris van de verkoper van de woning. Dit zal je ook nog moeten ondertekenen.

Bij het kopen van een woning zal je ook in de meeste gevallen een voorschot moeten betalen bij ondertekening van de compromis. Houd hier rekening mee.

Let op:  zorg dat je zeker bent dat je de prijs van de woning kan betalen vooraleer je je handtekening plaatst. Als je het document hebt ondertekent, dan ben je verplicht te betalen wat je bent overeen gekomen. Indien je dan zou zeggen dat je de woning toch niet wil of kan kopen, dan zal je een boete moeten betalen. Net daarom is het aan te raden om vooraleer je de compromis ondertekent, dit laat nalezen door een specialist die je kan vertellen wat de gevolgen zijn van het ondertekenen van die overeenkomst. Specialisten op dit vlak zijn dan notarissen maar ook een advocaat kan hierover goede raad geven.

Zoek raad via deze kanalen:

Een notaris via notaris.be

Een advocaat via advocaat.be

Alle kosten waar je rekening moet mee houden bij en na de aankoop van een woning

Plannen maken om een woning te kopen is leuk! Maar toch houd je best op voorhand al goed rekening met alle kosten die op je af komen. Hieronder vind je ze even op een rijtje:

• De aankoopprijs is de eerste prijs en de belangrijkste. Het is de prijs die je aan de verkoper betaalt voor de woning. Als je een nieuwbouwwoning koopt, moet je ook nog BTW betalen op de aankoop van alle nieuwe toestellen en ruimtes.
• Je zal zeker ook notariskosten moeten betalen voor het werk dat de notaris verricht. De notaris moet de 'notariële akte' opmaken en bepaalde opzoekingen doen. De kosten hiervoor betaal je dus sowieso, ook al neem je zelf geen notaris.   
• Ook moet een eenmalige belasting betaald worden, de zogenaamde 'registratierechten'. Dit kan een groot bedrag zijn! Zo bedraagt het registratierecht bij aankoop van een woning in Vlaanderen 5 of 10%. Dit is afhankelijk of op de aankoop van jouw woning een 'klein beschrijf' of een 'groot beschrijf' van toepassing is. Hierover vind je vaak informatie in de advertentie en vraag dit anders na bij de verkoper en jouw notaris. Hoe dan ook: heb je een woning van 200.000 euro gekocht moet je dus minstens nog bijkomend 10.000 of 20.000 euro klaar hebben liggen!
• Ben je voor de aankoop van je woning een hypothecair krediet aangegaan, dan zal je nadien maandelijks je lening moeten terugbetalen. Op deze lening betaal je intresten, dus je zal de bank meer moeten terug betalen dan het bedrag dat je geleend hebt.
• Daarnaast zal je ook een schuldsaldoverzekering moeten betalen. De bank verplicht jou deze verzekering bij het bieden van een hypothecair krediet. Deze verzekering zorgt ervoor dat de bank alle geleende geld terug krijgt indien je zou overlijden voordat de lening volledig is terugbetaald.
• Na de aankoop van je woning zal je verder ook jaarlijks onroerende voorheffing moeten betalen. Dit is een belasting die eigenaars van woningen en/of gronden elk jaar moeten betalen.
• Woon je in een appartementsblok ga je ook nog kosten van mede-eigendom en/of kosten voor de syndicus moeten betalen. Dit omvat onder meer vergoedingen voor de verlichting in de gangen en traphallen of het onderhoud van een gemeenschappelijke delen. Deze kunnen aanzienlijk oplopen, bijvoorbeeld wanneer in een appartementsgebouw alle liften vervangen worden. De syndicus is de instantie die alle zaken hieromtrent organiseert. Niet alle appartementsgebouwen werken met een syndicus. Informeer je vooraleer je tot de koop van een appartement over gaat.
• Verder houd je er ook rekening mee dat je verhuiskosten zal hebben wanneer je effectief in je woning gaat wonen. Een camionet huren, de zone voor je deur vrij houden op reglementaire wijze, een verhuislift en dergelijke.
• Ook een woonverzekering mag niet vergeten worden. Het is uiteraard aan te raden om een brandverzekering te nemen. Het beschermt je tegen de gevolgen van een eventuele brand of diefstal en andere rampen zoals extreem zwaar onweer, zodat je dan niet zelf alles moet betalen om je woning weer in orde te krijgen wanneer deze beschadigd raakt.

Op wikifin.be vind je een 'immo-simulator' waar je de totale kosten van je woonproject kan berekenen.

Wat als je je hypothecaire lening niet meer kan betalen?

De terugbetaling van je hypothecair krediet neemt vaak een flinke hap uit je maandelijkse budget. Als je maandelijkse inkomen plots vermindert, bijvoorbeeld omdat je werkloos wordt of ziek bent, dan kan dit voor problemen zorgen bij de terugbetaling van je hypothecair krediet. Hiervoor kan je in Vlaanderen een gratis verzekering afsluiten. Die verzekering springt bij in de betaling van je hypothecair krediet wanneer je inkomen vermindert. Informeer je bij de Vlaamse overheid over de verzekering gewaarborgd wonen.

Bijzonder aan een hypothecaire lening is dat de bank je huis kan verkopen als je je hypothecaire lening niet correct terugbetaalt. De opbrengst van die verkoop gaat dan naar de bank zodat de lening alsnog wordt terugbetaald. Is de opbrengst meer dan dat je nog aan de bank moet, dan is het overschot voor jou. Maar is de opbrengst van die verkoop onvoldoende, dan zal je de overblijvende schuld nog aan de bank moeten bijbetalen.

De bank mag wel niet zomaar je woning verkopen wanneer je de lening niet volgens de afspraken terugbetaalt. De wet legt bepaalde stappen op die de bank verplicht moet volgen. Maar laat het niet zover komen! Heb je moeilijkheden met het afbetalen van je hypothecaire lening neem dan zo snel mogelijk contact op met je bank om na te gaan wat de mogelijkheden zijn om verdere problemen te vermijden. Wil de bank niet meewerken aan het zoeken naar een oplossing voor je problemen, schakel dan tijdig professionele hulp bij de je schuldprobleem in. Lees volgende artikel 'schulden en je geraakt er niet zelf uit' om te zien wat deze hulp inhoudt en bij wie je terecht kan.